Ngũ cốc tinh chế và những điều cần biết
Ngũ cốc tinh chế hiện nay được sử dụng phổ biến hơn ngũ cốc nguyên hạt, bởi sự tiện lợi và dễ sử dụng của nó. Nhưng ngũ cốc tinh chế có thật sự tốt hay không?
- Các loại ngũ cốc phổ biến và cách dùng
- Cách phân biệt ngũ cốc nguyên hạt và ngũ cốc tinh chế
- Các loại ngũ cốc nguyên hạt tốt nhất đối với sức khỏe
Ngũ cốc tinh chế là gì?
Ngũ cốc thông thường gồm 3 thành phần chính là: cám, mầm và nội nhũ. Mỗi thành phần có các chất dinh dưỡng khác nhau, có lợi đối với sức khỏe con người.
Cám
Lớp vỏ bao quanh bên ngoài hạt để bảo vệ hạt, chứa rất nhiều chất xơ, vitamin và một số khoáng chất thiết yếu có lợi cho sức khỏe.
Mầm
Có phôi lá, phôi rễ và trụ phôi giữa ở phần dưới của hạt. Mầm chứa nhiều loại vitamin, khoáng chất, protein và các chất béo tốt.
Phôi
Là phần lõi trong cùng của hạt, là nguồn cung cấp thức ăn của mầm, chủ yếu là tinh bột với một lượng nhỏ protein, vitamin E, B1, B5, D1,... và khoáng chất.
Ngũ cốc trong quá trình tinh chế đã loại bỏ lớp cám và mầm bên ngoài. Ngũ cốc tinh chế được chế biến và thêm phụ gia, hương liệu để làm phong phú và đa dạng hương vị hơn.
Do đó, ngũ cốc tinh chế đã bị nhiều chất dinh dưỡng, bao gồm cả chất xơ nên được đánh giá là kém dinh dưỡng hơn so với ngũ cốc nguyên hạt.
Các loại thực phẩm thuộc ngũ cốc tinh chế
Nhóm thực phẩm thuộc ngũ cốc tinh chế rất đa dạng, có thể kể đến như:
Bánh mì
Bánh quy
Bánh ngô
Bánh bột mì
Bánh mì Pháp
Bánh mì không men
Mì ống
Bánh nướng/bánh ngọt
Vỏ pizza
Mì ramen
Bánh gạo bánh tráng
Bún gạo
Bánh quế
Gạo trắng
Nguy cơ từ việc thường xuyên sử dụng ngũ cốc tinh chế
Làm tăng lượng đường trong máu
Ngũ cốc tinh chế đã bị làm sạch đi lớp vỏ cám bên ngoài, không còn chất xơ tự nhiên vốn có nên cơ thể dễ hấp thu nhanh, khiến lượng đường trong máu đột ngột tăng cao, một số trường hợp có thể dẫn tới nguy cơ đột quỵ.
Nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, hại đường ruột
Khi sử dụng những loại ngũ cốc tinh chế, lượng đường trong máu tăng cao khiến những bệnh nhân bị tiểu đường trở nên trầm trọng. Tình trạng kháng insulin cũng xuất hiện khi sử dụng ngũ cốc tinh chế, đây là một trong những nguy cơ gây nên bệnh tiểu đường ở tuýp 2.
Ngoài ra, chất xơ trong ngũ cốc tinh chế bị mất đi, hệ tiêu hóa không được cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết, gây nên tình trạng táo bón, hay dạ dày, đường ruột… nếu sử dụng quá nhiều ngũ cốc tinh chế.
Để ngăn chặn tình trạng hình thành cục máu đông và hạ cholesterol đột ngột, nhiều nơi sản xuất cho thêm hương liệu nhân tạo và chất bảo quản, giúp các sản phẩm từ ngũ cốc tinh chế có thể sử dụng trong khoảng thời gian lâu dài, nhưng có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng.
Tăng cân và béo phì
Ngũ cốc tinh chế có chứa carbohydrate khiến cơ thể hấp thụ và phân hủy nhanh khiến tăng cao lượng đường huyết trong máu, gây nên tình trạng mỡ thừa tích tụ dẫn tới tình trạng tăng cân.
Ngũ cốc tinh chế phân hủy nhanh nên tình trạng đói cũng vì thế mà xuất hiện nhanh, làm người dùng cảm thấy thèm ăn nhiều hơn, khó kiểm soát được cân nặng.
Lưu ý khi sử dụng ngũ cốc tinh chế
-
Để tăng giá trị dinh dưỡng và cung cấp cho cơ thể những chất quan trọng khác, nên sử dụng ngũ cốc tinh chế kết hợp với một số loại thực phẩm khác.
-
Cần sử dụng các sản phẩm từ ngũ cốc tinh chế một cách khoa học và hợp lý để tránh gây nên tình trạng béo phì hay các bệnh lý khác.
-
Không nên ăn ngũ cốc tinh chế khi cơ thể đói, vì sẽ làm lượng đường huyết trong cơ thể giảm đột ngột khiến bụng sôi cồn cào và khó chịu.
-
Ngũ cốc tinh chế hiện nay đã được cải tiến và thêm vào một số chất trong quá trình chế biến.
-
Những người mắc bệnh tiểu đường nên hạn chế những sản phẩm từ ngũ cốc tinh chế để tránh làm hàm lượng đường trong máu tăng cao. Ngoài ra, cần tham khảo ý kiến từ bác sĩ để có thể sử dụng một cách an toàn và hiệu quả.
