5 giác quan của thai nhi phát triển thế nào trong bụng mẹ?

Xúc giác

Xúc giác sẽ bắt đầu hình thành vào tuần thứ 8 của thai kỳ. Thai nhi của thể chạm tay quanh má và môi. Đến tuần thứ 11, thai nhi bắt đầu khám phá cơ thể và “tổ ấm tối đen” của mình bằng miệng, bàn tay và chân.

Một số nghiên cứu cho thấy, thai nhi không chỉ đáp lại những tác động vật lý mà hơn thế, trẻ còn phản ứng theo cảm xúc của mẹ. Khi mẹ đột ngột đứng dậy, uống một hụm nước, hay ười khanh khách thì con cũng có thể cảm nhận được và đáp trả bằng những cú đạp nhẹ đó. Ngược lại, khi mẹ phát ra những cảm xúc buồn, hay mẹ xem phim buồn, bé di chuyển ít hơn hẳn.

Mẹ bầu nên làm gì: Mẹ hãy trang bị cho mình một sức khỏe thật tốt, thường xuyên vận động nhẹ nhàng, hạn chế ngồi im một chỗ quá lâu gây tê mỏi cơ thể. Mẹ cũng cần giữ cho những cảm xúc bất ổn cùng những căng thẳng ở mức thấp nhất có thể. Nếu thai phụ đang làm công việc bận rộn hoặc nặng nhọc, tốt nhất nên giảm lượng công việc xuống, giữ cho cơ thể ở trạng thái nghỉ ngơi để ổn định cả thể chất lẫn tinh thần.

Khứu giác

Từ tuần thứ 11 đến 15, mũi của trẻ bắt đầu thành hình. Theo nghiên cứu, hệ thống mũi bao gồm ít nhất bốn hệ thống phụ, và nước ối xung quanh bào thai có thể tràn qua khoang miệng và mũi của bé làm cho bé ngửi được những mùi vị có trong nước ối.

Mẹ bầu nên làm gì: Mẹ bầu có thể cảm thấy cơ thể nhạy cảm hơn với những mùi lạ, thậm chí với các mùi đã từng thích cũng có thể khiến mẹ cảm thấy khó chịu. Tốt nhất, mẹ bầu nên tiếp xúc với các mùi khiến mẹ cảm thấy dễ chịu, không gây kích ứng.

Vị giác

Vị giác của bé phát triển từ tuần 13 đến 15. Thực tế cho thấy dù con mới chỉ là một bào thai nhỏ xíu nhưng vị giác của bé đã hoàn thiện y như người trưởng thành. Bé có thể ngửi được mùi thức ăn có vị nồng như hành, tỏi từ thực phẩm mẹ nạp vào cơ thể. Tuy nhiên, vị giác của trẻ không phát triển đầy đủ trước khi sinh. Một số cảm giác trẻ sẽ không phân biệt được. Do bộ não của thai nhi chỉ đang tiếp thu dần những vị này và vị giác của trẻ sẽ luôn phát triển trong quá trình lớn lên.

Vị giác của thai nhi trong giai đoạn này có liên quan mật thiết đến chế độ ăn của mẹ bầu đấy. Nhiều mẹ chia sẻ bản thân không thích ăn món gì trong thời kỳ bầu bí thì con sinh ra cũng có xu hướng như vậy. Thế nên, mẹ càng ăn đa dạng thực phẩm thì sau này khi bé lớn lên sẽ càng dễ dàng chấp nhận hương vị của các món ăn hơn những em bé khác.

Mẹ bầu nên làm gì: Các chuyên gia dinh dưỡng luôn khuyên mẹ bầu cố gắng ăn uống đầy đủ chất trong thai kỳ, để thai nhi được trải nghiệm và tiếp xúc với các mùi vị khác nhau. Bên cạnh đó, nguồn thực phẩm dồi dào cũng giúp bé phát triển và nhận nhiều dinh dưỡng hơn từ mẹ.

Vị giác của bé bước đầu hình thành trong giai đoạn trẻ còn là một bào thai. 

Thính giác

Từ khoảng tuần thứ 18, thình giác của con bắt đầu hình thành, và nó phải mất đến 6 tuần trong bụng mẹ để hoàn thiện. Trong thời gian này, xương tai trong và đầu mút thần kinh não đã phát triển đầy đủ để bé có thể nghe thấy mọi âm thanh như tiếng tim mẹ đập nhịp nhàng hay tiếng máu chảy đều đặn qua cuống rốn.

Đến tuần thứ 26 và 27, khi thính giác phát triển tốt trẻ bắt đầu đáp lại rung động và âm thanh từ bụng mẹ. Trẻ đôi khi sẽ di chuyển hoặc thay đổi nhịp tim. Từ tuần 30 đến tuần thứ 32 bé thường nghe được tiếng nói hoặc âm nhạc ở bên ngoài. Thai nhi sẽ phản ứng mạnh như giật mình hay đá vào bụng mẹ khi nghe thấy âm thanh to của tiếng chuông hay tiếng sập cửa…

Mẹ có thể không tin nhưng lúc này thai nhi còn quen với nhịp tim của mẹ, sự trao đổi máu qua các mạch máu, tiếng ầm ĩ của dạ dày, âm thanh được lọc qua các mô, xương và nước ối. Trong giai đoạn này, bé có thể ghi nhớ giai điệu thân quen của một bản nhạc hay âm thanh nào đó. Dĩ nhiên bé sẽ không thể hiểu hết nhưng sau khi ra đời, con có khuynh hướng thích thú và cảm thấy thân quen với âm điệu đó hơn.

Mẹ nên làm gì: Thai giáo là một cách để mẹ giúp con phát triển ngay từ trong bụng. Âm nhạc và giọng nói của mẹ hay bố có thể tác động sâu sắc đến bé. Bố mẹ có thể trò chuyện với con mỗi ngày, kể chuyện cho con nghe hoặc cho con nghe nhạc theo sở thích của bản thân, mỗi ngày nghe một chút với âm lượng vừa phải sẽ khiến bé cảm thấy dễ chịu hơn nhiều.

Thị giác

Thị giác là giác quan phát triển muộn nhất, bắt đầu từ tuần thai thứ 26. Khi mẹ đi siêu âm ở những tuần thai trước có thể dễ dàng nhận thấy mắt con luôn nhắm chặt. Lý do là bởi bé đang chờ để võng mạc phát triển đầy đủ. Sau giai đoạn này, mắt bé mới mở ra và thậm chí còn bắt đầu biết chớp mắt! Lúc mới sinh, bé có thể nhìn tốt trong phạm vi từ 20-30 cm.

Thực tế, thai nhi trong giai đoạn này không nhìn thấy nhiều. Thời gian sau đó, thị giác của thai nhi dần hoàn thiện hơn, trẻ đã có biểu hiện phản ứng trước ánh sáng, lúc này trẻ không ngừng rèn luyện thị giác để nhìn rõ mọi vật.

Não bộ chi phối khả năng nhìn của thai nhi. Do đó trong một số trường hợp, trẻ sinh quá sớm, não bộ không kịp thích nghi để chuẩn bị kịp cho các tín hiệu từ mắt truyền vào thùy trán của não. Lúc này, trẻ sinh non buộc phải nhìn và cảm nhận, nếm, nghe, ngửi quá sớm. Sự kích thích đột ngột dẫn đến sự sai lệch trong bước phát triển của não bộ, khi đó trẻ sinh thiếu tháng thường có tỷ lệ mắc rối loạn tăng động giảm chú ý, giảm khả năng học tập và gặp nhiều tình trạng rối loạn khác.